Transport materiałów niebezpiecznych

W transporcie kurierskim codziennie przewija się ogromna liczba towarów. Są one różnorodne – palety pełne małych przedmiotów, meble, surowce, części do urządzeń itp. Bywa jednak, że do transportu trafiają rzeczy niecodzienne. Takie, które ze względu na swoją wrażliwość, wymagają specyficznego traktowania i przygotowań. Mowa tutaj o materiałach niebezpiecznych – towarach wyjątkowo delikatnych i potencjalnie szkodliwych. Przewóz takiego ładunku to niemałe wyzwanie dla firmy kurierskiej. Czym jednak są materiały niebezpieczne? Jakie są ich rodzaje? Jak trzeba się z nimi obchodzić? Jakie zezwolenia są wymagane do transportu? O tym i jeszcze więcej dowiedzą się Państwo w poniższym artykule. Zapraszamy serdecznie do lektury!

Czym charakteryzują się materiały niebezpieczne?

Materiały niebezpieczne to wszelkie przedmioty, z którymi styczność może wyrządzić szkodę zdrowiu lub życiu człowieka czy środowiska. Z uwagi na ich naturę, przewóz takowych towarów regulowany jest przez konwencję ADR. Konwencja ta powstała w 1957 r. w Genewie; Polska podpisała ją w 1975 r. Co dwa lata jest ona nowelizowana. Na podstawie tego dokumentu wyznacza się reguły transportu w transporcie drogowym. Określa on, które towary są zabronione w transporcie, a które można przewozić na mocy konkretnych przepisów. Konwencja ADR ma też swoje odpowiedniki w innych branżach transportu: IMDG (morska), ICAO (lotnicza) oraz RID (kolejowa). W tekście skupimy się jednak na transporcie drogowym.

Jakie typy możemy wyróżnić w transporcie towarów niebezpiecznych?

W transporcie ADR wyróżnić można dziewięć klas materiałów, zależnie od ich typu. Niektóre z nich dzielą się też na podklasy:

• Klasa 1 – amunicja i materiały wybuchowe;
• Klasa 2:
  • Klasa 2.1 – gazy palne;
  • Klasa 2.2 – gazy niepalne i nietrujące;
  • Klasa 2.3 – gazy trujące;
• Klasa 3 – materiały płynne zapalne;
• Klasa 4:
  • Klasa 4.1 – materiały stałe zapalne, samoreaktywne i wybuchowe stałe odczulone;
  • Klasa 4.2 – materiały samozapalne;
  • Klasa 4.3 – materiały wytwarzające gazy zapalne w zetknięciu z wodą;
• Klasa 5:
  • Klasa 5.1 – materiały utleniające;
  • Klasa 5.2 – nadtlenki organiczne;
• Klasa 6:
  • Klasa 6.1 – materiały trujące;
  • Klasa 6.2 – materiały zakaźne;
• Klasa 7 – materiały promieniotwórcze;
• Klasa 8 – materiały żrące;
• Klasa 9 – pozostałe materiały niebezpieczne;

Każda wymieniona powyżej klasa i podklasa ma swój dedykowany symbol. Romby, które często można zobaczyć na cysternach, to jedno z takich właśnie oznaczeń.

Jak wygląda transport materiałów niebezpiecznych?

Aby kierowca w ogóle został dopuszczony do transportu materiałów niebezpiecznych, musi on mieć 21 lat i przejść egzamin ADR. Jest to szkolenie z przepisów krajowych i międzynarodowych dot. materiałów niebezpiecznych. Ponadto wyznaczony pojazd musi być odpowiednio oznakowany. Stosuje się w tym celu zmodernizowane tablice ADR oraz nalepki z oznaczeniem klasy ładunku. Na tablicy znajdują się nr HIN oraz UN (opisane szczegółowo w konwencji), określające konkretnie, jaki ładunek jest transportowany. Kierowca musi też posiadać dodatkowe elementy wyposażenia, takie jak kamizelki odblaskowe, maseczki, rękawice, przenośne oświetlenie, klin pod koła itp. Wymogi różnią się zależnie od ładunku.

Od 2003 r. przy transporcie takich towarów obecny jest też doradca ADR. Zadaniem doradcy jest m.in. weryfikacja zgodności towaru z przepisami, oznaczeń, doradztwo przedsiębiorstwu w zakresie transportu towarów i roczny raport z działań przedsiębiorstwa w tym rejonie.